Van ongemak naar regie in de boardroom
Door José Tijssen en Mischa Visser
Met regelmatig activisten op de stoep of zelfs over de vloer, toenemende nationale en internationale regeldruk en rechtszaken tegen ondernemingen en bestuurders lijken bedrijven steeds meer onder druk komen te staan. Daarmee komt ook het vergrootglas in toenemende mate op RvC’s en RvB’s te liggen, met een knagend gevoel van ongemak in de boardroom tot gevolg.
De reuring in de maatschappij gaat bestuurders niet in de koude kleren zitten. Meer dan ooit worden hun handelingen nauwgezet en kritisch gevolgd. Het maakt hun verhouding tot de buitenwereld van cruciaal belang. Stakeholderinzichten komen daarmee centraal te staan bij het nemen van afgewogen besluiten. Klimaatverandering en het debat over sociale normen zijn belangrijke drijfveren achter deze ontwikkeling, maar ook andere transities ingegeven door ESG-vraagstukken.
De strengere EU-regelgeving verplicht bedrijven om meer informatie over hun impact op het milieu en maatschappij bekend te maken. Onder andere de CSRD-jaarverslagregels – waar volgens KPMG nog geen enkel Nederlands bedrijf aan bleek te voldoen in 2022 – vergroten de druk op transparantie. Daarnaast is er ook de Corporate Sustainability Due Diligence Directive die bedrijven zal verplichten mensenrechten en klimaatrisico’s op te sporen en te mitigeren binnen de ketens. Ook landelijk worden de verwachtingen die de regering op het gebied van duurzaamheid en verantwoord ondernemen heeft steeds verder opgevoerd. De IMVO-regelgeving mag dan zijn geblokkeerd, maar de initiatiefwet was een teken aan de wand tot te verwachten toenemende druk.
NGO’s stoken het vuurtje verder op. Milieudefensie heeft na de klimaatzaak tegen Shell nog eens 29 bedrijven op de korrel, slepen klimaatjuristen topbestuurders voor de rechter en schuwen de demonstranten van Extinction Rebellion er niet voor om ook de werknemers van grote bedrijven op de werkvloer te confronteren met hun standpunten. Met al deze acties weten zij niet alleen de media te halen en hun medestanders te enthousiasmeren, maar hebben ze getuige de uitspraak van de rechter in de Shell-zaak en de steun vanuit de politiek ook overtuigingskracht op de machtigere stakeholders.
En dan is er ook nog de opkomst van de activistische aandeelhouders die anders dan voorheen geen belang in het bedrijf nemen omdat ze ruimte zien om meer waarde vrij te spelen, maar omdat ze vinden dat bedrijven op een duurzamere of socialere manier moeten opereren. Of het nu om de klimaatimpact, winstmaximalisatie of het remuneratie- of bonusbeleid gaat. Het blijft niet bij aandeelhouders als Follow This, maar ook pensioenfondsen en vermogensbeheerders als BlackRock schroeven hun verwachtingen en eisen op.
Bedrijven zijn dus aan zet en die druk wordt gevoeld in de boardrooms. Dit brengt ook een gevoel van onzekerheid met zich mee, want zo snel als de veranderingen gevraagd dan wel geëist worden kunnen bedrijven realistisch gezien niet altijd direct leveren. De benodigde veranderingen zijn vaak minder simpel dan gedacht. Al deze ontwikkelingen brengen een nieuwe dynamiek teweeg in de boardroom, waar tot op dit moment vaak nog introspectief wordt gedacht en gehandeld.
In de huidige context zijn sensitiviteit en sterk ontwikkelde maatschappelijke voelsprieten echter onmisbaar. Daarbij is het uiteraard een kwestie van meebewegen met de regelgeving en de nieuwe verwachtingen, maar ook communiceren over waar een bedrijf staat in de transitie en welk perspectief het biedt, met welke dilemma’s het wordt geconfronteerd en waar de pijnpunten zitten. Dit geeft logischerwijs onrust en brengt nieuwe uitdagingen voor de boardroom met zich mee. Deze nieuwe realiteit vraagt om een ander soort leiderschap en meer zicht op de buitenwereld en de stakeholders die daarin opereren. Alleen zo kan de boardroom regie houden en het bedrijf toekomstbestendig maken.
Hill & Knowlton levert diepgaande sectorkennis en brede expertise op het gebied van strategie en communicatie, die ons in staat stellen complexe uitdagingen voor onze klanten op te lossen in hun transities en transformaties. Met het creëren van stakeholderacceptatie als doel. Meer weten over de manier waarop Hill & Knowlton uw organisatie kan helpen? Neem contact op met Strategy Director Jose Tijssen via Jose.Tijssen@hkstrategies.com of bel +31 6 46 632 581.