Verkiezingsthema’s ook aan de orde in de troonrede

In zijn tiende troonrede ging de Koning nadrukkelijk in op de thema’s die nu al naar boven komen uit de verschillende verkiezingsprogramma’s: bestaanszekerheid, de bescherming van de rechtsstaat en het herstel van vertrouwen in de overheid. Daarmee zijn ook de thema’s benoemend die juist nieuwe partijen als NSC en BBB aan de orde stellen. Bovendien deed de Koning een oproep voor de verkiezingen: het is de verantwoordelijkheid van partijen om houvast en hoop te bieden. Met zijn vaststelling dat niet ieder kind in ons land gelijke kansen heeft, ging hij in op het politiek breed gedragen thema van armoedebestrijding.

Dit was ook het belangrijkste beleidsvoorstel in de troonrede van een demissionair kabinet dat natuurlijk primair op de winkel moet passen tot een nieuw kabinet aantreedt: 2 miljard wordt er voor uitgetrokken. En dat is meteen ook een doel waarover de hele Tweede Kamer het eens is. Daarmee is er ook meer ruimte voor de eigen profilering van de verschillende partijen in de aanloop naar 22 november. Dat geldt ook voor de coalitie: ze houden elkaar niet vast en gaan allemaal hun eigen weg.

Zo gaan we de komende dagen bij de algemene beschouwingen zien dat D66 extra inkomenssteun wil, ter waarde van 2 miljard, maar dan voor de middeninkomens. Ook het CDA kijkt naar de eigen achterban en wil de energiebelasting verder verlagen voor huishoudens en kleine bedrijven. Hoe ze dat willen dekken, zien we al veelvuldig op de socials voorbij komen: een nieuwe belasting voor gebruikers van privéjets en voor overstappers op Schiphol.

De ChristenUnie gaat nog een stap verder en komt samen met GroenLinks/PvdA met een voorstel om voor 2.3 miljard te veranderen aan de miljoenennota. Het doel: minimumloon en uitkeringen verder omhoog, het openbaar vervoer en verbeteringen in de sociale zekerheid.

De linkse partijen hebben daarbij een nieuwe bron gevonden waarmee ze al deze wensen willen betalen, namelijk datgene waarvoor XR iedere dag op de A12 aandacht voor vraagt: de fossiele subsidies. 39 miljard is een boel geld om te kunnen uitgeven. De vraag alleen is, of het vrijmaken daarvan zo snel zal gaan.

Veel ogen zullen ook gericht zijn op BBB en NSC. In de huidige Kamer hebben ze nog maar 5 zetels, maar in de peiling virtueel gaat het om meer dan 40 zetels. Hierin is de vraag hoe de andere partijen in het debat al rekening gaan houden met de nieuwe zetelverdeling na 22 november, of nu toch nog hun kans schoon zien.

Alles wijst erop dat de Nederlandse politiek voor grote veranderingen staat. Er is veel onvrede in het land die ook hoorbaar was tijdens de rijtoer van de Koning en de balkonscene.

Echter, al die duizenden fans die er ook met veel enthousiasme waren, zijn minder luidruchtig. Grote vraag is wat die silent majority gaat doen op 22 november. Feit is dat de campagne tijdens de Algemene Beschouwingen van de komende dagen echt gaat beginnen.

Het worden boeiende tijden!