De nieuwe Omgevingswet 2021
meer inbreng burgers en bedrijven, kansen maar ook bedreigingen
Nu de nieuwe – langverwachte – Omgevingswet in het wetgevingsproces weer een stap dichterbij komt, is het tijd dat dit ook bij ondernemingen op de radar komt.
Wat is de status? De Tweede Kamer praat nu over de Invoeringswet van deze Omgevingswet. Daarin wordt een aantal zaken geregeld, zoals een zorgvuldige samenvoeging van wetten en enkele aanvullingen om uiteindelijk op 1 januari 2021 succesvol van start te kunnen gaan.
Hoe was het ook alweer. Als sinds 2015 vindt de behandeling van deze nieuwe wet plaats in de Haagse arena. De komst van de Omgevingswet betekent dat er veel verandert. De wet bundelt bijvoorbeeld 26 bestaande wetten met betrekking tot bouwen, milieu, water, ruimtelijke ordening en natuur en nog een veelvoud aan bestaande regelingen op deze terreinen.
Idee hierbij is het omgevingsrecht gemakkelijker te maken, meer vrijheid aan lagere overheden te geven en meer ruimte voor burgerinitiatieven: bijvoorbeeld woningbouw op voormalige bedrijventerreinen of duurzame projecten te stimuleren zoals de bouw van windmolenparken.
Overzichtelijker in aantallen wordt het zeker, want we gaan van 26 wetten naar 1, van 5000 wetsartikelen naar 350, van 120 ministeriële regelingen naar 10, van 120 algemene maatregelen van bestuur naar 4, aldus de overheid.
Concreet op inhoud betekent dit o.a. dat in de nieuwe omgevingsvisie rekening gehouden moet worden met verschillende belangen in een gebied. Verder is er nog maar 1 loket voor een bedrijf of burger om een vergunning aan te vragen. Dit vereenvoudigt in ieder geval het vergunningenproces, dat nu soms een doolhof is.
Maar er is meer! In de nieuwe Omgevingswet neemt participatie een belangrijke rol in. Die participatie is op twee niveaus: zowel bij het opstellen van het Omgevingsplan door de gemeenten als bij de aanvraag van een omgevingsvergunning door een bedrijf of burger.
1. Het omgevingsplan:
Rijk, provincies en gemeenten stellen een Omgevingsvisie op, met daarin de visie op de ontwikkeling van de leefomgeving. Deze Omgevingsvisie wordt door gemeenten uitgewerkt in een Omgevingsplan. Dit vervangt het bestemmingsplan. Een aanvraag voor een omgevingsvergunning wordt getoetst aan dit Omgevingsplan.
De wettelijk geregelde participatie is dus een belangrijke kans om een bedrijfsbelang in te brengen. Maar tegelijkertijd ook een bedreiging. Want goed georganiseerde inspraak van burgers kan dus ook beperkingen in omgevingsplannen opleveren. Beperkingen door bijvoorbeeld zoneringen in te stellen, zoals verbod op bepaalde bedrijfsactiviteiten in bepaalde gebieden: horeca stop of het weren van andere bedrijfsvestigingen.
In bovenstaande gevallen is altijd alertheid én tijdigheid geboden. Weet op welk moment bij wie de juiste boodschap gebracht moet worden!
2. Stakeholderparticipatie nodig bij aanvragen:
Een initiatiefnemer, die een project ontwikkelt of een opening van een nieuwe horecavestiging realiseert in een gemeente, is namelijk straks verplicht om aan te geven hoe stakeholders betrokken zijn bij het initiatief. Een bedrijf moet dus openheid van plannen geven aan de omgeving.
Het in een vroeg stadium kennen van de risico’s en issues in de omgeving is cruciaal. Een stakeholder- en issueanalyse zijn hierbij de basis. Van daaruit kan een initiatiefnemer een participatieplan opstellen en de omgeving erbij betrekken voordat de vergunning wordt aangevraagd.
Het jaar 2020 mag gezien worden als een voorbereidingsjaar waarin het lokale stakeholdermanagement vorm moet krijgen. Op 1 januari 2021 is het zover.
Hetgeen dus nu al vaak pro actief door ons voor klanten wordt gedaan om draagvlak of begrip bij stakeholders te creëren voor een project, krijgt nu een wettelijke basis. Wij hebben al vaak met dit bijltje gehakt voor onze klanten, dus zijn goed geoefend en klaar voor deze volgende stap.